Chùa Việt Nam
Thư viện số về văn hóa Phật giáo
Chùa Phụng Sơn
Vị trí: số 1408, đường 3 tháng 2, phường 2, quận 11 thành phố Hồ Chí Minh.
Chùa Phụng Sơn còn được gọi là chùa Gò, hiện tọa lạc tại số 1408, đường 3 tháng 2, phường 2, quận 11 thành phố Hồ Chí Minh.
Chùa Phụng sơn đã được xây dựng từ khoảng những năm đầu của thế kỷ XIX, dưới thời vua Gia Long triều Nguyễn (1802 - 1820) trên nền một ngôi chùa Khmer cổ kính đã bị hoang phế. Lúc bấy giờ Phụng Sơn chỉ là cái am nhỏ.
Chùa Phụng Sơn được thiền sư Liễu Thông (1754-1840) tạo lập vào đầu thế kỷ 19, dưới triều vua Gia Long trên nền của một ngôi chùa Chân Lạp cổ, nằm trên một đồi nhỏ bao quanh là ao Bàu Chuông có trồng sen.
Tương truyền, trên đường đi vân du vào phủ Gia Định, thiền sư Liễu Thông trông thấy cảnh trí nơi này thanh tịnh, thích hợp cho việc tu hành, nên dựng một am tranh tại đây và được người dân quanh vùng gọi bằng một cái tên dân dã là chùa Gò. Một hôm, có một con chim phụng đến đậu trên cây ngô đồng trước am cất tiếng gáy, thiền sư cho rằng đó là điềm lành, nên đặt tên chùa là Phụng Sơn Tự, có nghĩa chùa trên núi có chim phụng.
Năm 1904, chùa là một am lá và được xây cất lại. Kể từ đó cho đến nay, chùa có hai lần trùng tu lớn, đó là vào thời hòa thượng Huệ Minh trụ trì (1904 -1915) và vào năm 1960. Năm 1963, hòa thượng Thích Phước Quang cho xây lại cổng tam quan, do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng vẽ kiểu. Tuy được trùng tu lại vài lần, nhưng chùa vẫn theo kiến trúc cổ với bộ khung gỗ và mái ngói âm dương.
Chùa Phụng Sơn là một trong những ngôi chùa cổ còn lại của Nam Bộ, với đầy đủ sắc thái đặc thù từ kiến trúc, ngoại cảnh cho đến lịch sử, nghệ thuật.
Chùa Phụng Sơn xây theo kiểu chữ “quốc” dài trên 40 m, rộng gần 20 m, có hàng hiên chạy quanh bốn phía. Bên trong chùa chia ra hai khu rõ rệt, phía trước là chính điện, cách một sân lộ thiên, phía sau là nhà giảng. Hai bên sân lộ thiên có đông lang và tây lang nối liền hai nơi. Sân lộ thiên có hòn non bộ, tượng Quan Âm và cây cảnh, nhờ có khoảng sân này nên chùa được thoáng mát, quang đãng.
Tổng cộng chùa có khoảng 40 pho tượng thờ. Nhiều tượng thờ do nhóm thợ từ Sa Đéc, do hòa thượng Huệ Minh mời đến chùa để tạo tác vào những năm đầu thế kỷ 20. Có nhiều pho tượng quí như bộ Di Đà Tam Tôn, bộ Ngũ Hiền thượng kỳ thú, pho tượng Phật bằng đá, tượng Tiêu Diện...
Chùa Phụng Sơn đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa, loại di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia năm 1988.