Chùa Việt Nam
Thư viện số về văn hóa Phật giáo
Chùa Xuân Lũng
Vị trí: xóm Chùa, xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ
Chùa Xuân Lũng (còn gọi là chùa “ Phổ Quang” tọa lạc ở xóm Chùa, xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, chùa được khởi dựng vào thời Lý – Trần. Sách Văn khắc Hán Nôm Việt Nam (Hà Nội, 1993) đã tóm lược nội dung khắc trên hai tấm bia đá ở chùa. Một tấm bia tạo năm 1628 cho biết chùa là ngôi cổ tích danh lam bị hư hỏng, nên vào năm 1626, các vị Tín quan, Phú Xuyên hầu Nguyễn Hiếu Dũng, Sĩ Phủ Nguyễn Văn Vị cùng khoảng 70 vị hội chủ hưng công tổ chức trùng tu các tòa thượng điện, thiêu hương, tiền đường, hậu đường, tam quan...
Chùa có gác chuông 2 tầng, tám mái, nhà bia ở hai bên sân, tòa Thiêu hương, tòa Thượng điện, đều là những kiến trúc cổ xưa, hoa văn chạm khắc tinh sảo.
Trong chùa còn lưu giữ nhiều đồ vật quý giá từ thời Trần còn sót lại; ở tòa Thượng điện là bệ đá Hoa sen được đặt cao ở vị trí chính giữa, đỡ bệ tượng Tam Thế. Bệ đá cấu tạo theo hình chữ nhật cao 3,2m kiến tạo bằng 52 phiến đá xanh ghép lại. Hoa văn trang trí theo các chủ đề: cá hóa rồng, độc long, sư tử vờn hoa, mặt trời tia sáng. . .đều là những tuyệt tác nghệ thuật chạm khắc đá cổ. Đặc biệt là niên đại tạo tác bảo vật bệ đá này còn rõ ràng đến nay, sau 7 thế kỷ tồn tại, từ đời vua Trần Phế Đế, năm thứ X niên hiệu Xương Phù (1386).
Ở Chùa Phổ Quang có bốn ngày lễ chính: rằm tháng riêng, ngày mồng tám tháng tư ( tắm phật), rằm tháng bảy ( cúng xá tội vong nhân) và ngày 8 tháng 12 âm lịch. Chùa Phổ Quang - chốn cửa phật này không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động tôn giáo lành mạnh hướng thiện mà còn là niềm vinh dự tự hào của người Làng Dòng đất học, là nơi mỗi người con Xuân Lũng xa quê hương đều nhớ về Đất mẹ.